Sabatay Sevi ve Sabataycılık

Sabatay Sevi ve Sabataycılık

“’Sabetaycılık”’ 17. yüzyılda İzmir ve çevresinde ortaya çıkan [[Sabatay Sevi]]’nin kurucusu olduğu, onu [[mesih]] (kurtarıcı son peygamber) kabul eden , [[Yahudi]] Mistizmine ([[Kabbala]]) dayanan [[gizli]] inanç.Gizliliğin sürdürülmesi amacıyla bu inanca inananlar bulundukları ülkenin yaygın dininde görünmeyi tercih ederler. Sabetaycılar, belli kurallar dahilinde tamamen müslüman ismi almakta ve kendilerini her bakımdan “şüphe edilmeyecek ölçüde” [[müslüman]] göstermektedirler. Kendilerini yahudiliğe bağlı bir fraksiyon olarak tanımlasalar da Yahudiler tarafından resmi olarak bu dine bağlı kabul edilmezler. [[Kur’an]] da ise inanmadıkları halde Müslümanım diyenler [[Münafikun Suresi]]’nde ele alınmaktadır. Taraftarları [[Sabatayistler]], [[Sabatycı]], [[Sabetaycı]], [[Avdedî]], [[Dönme]], [[Selanikli]], [[Meamin]], [[Maminim]], [[Takiyyeci]], [[Munafık]] gibi farklı isimlerle de anılır. İlk dönemlerde [[Musevi]] ibadet ve ayinlerine sadık kalmışlarsa da asıl Yahudilerden tamamen ayrılmış ve onlara “[[koferim]]” (kafirler) ismini vermişlerdir. Yahudiler ise renkleri değişen bir balık olduğundan “[[Sazanikos]]” ([[Sazan]]) demişlerdir. Sabetay Sevi bağlıları çeşitli ülkelerde günümüze kadar varlığını sürdürmüştür. Kutsal şehirleri [[Selanik]]’tir.
[[Diyanet Işleri Başkanlığı]]’nın 07.08.2000 tarih B02.1.DIB.0.10-21/1119 nolu yazisina istinaden sabetaycılğın bir islam mezhebi ya da tarikati olmadığı ve islam düşüncesi içinde de yer almadığı açıkça belirtilmiştır.

===İnanc’ın doğuşu===
[[İspanya]]’dan kovulma ve doğu [[Avrupa]]’da yaşadıkları sıkıntılar üzerine başgösteren bunalımlar sebebiyle Yahudiler kendilerine kucak açan Osmanlı topraklarına göç etmiş, aralarında [[Tevrat]]’ta bahse geçen kurtarıcı son peygamber [[Mesih]]’in geleceği beklentisi yaygın bir hal almıştı. Bu yüzden [[Sabetay Sevi]] [[1648]] yılına mesihliğini ilan ettikten sonra dünyadaki tüm Yahudiler arasinda büyük bir yanki uyandırmıştır. 1,5 milyon kişiye ulaşan inananları onu sadece öğretmen, peygamber olarak görmüyor, belki bir tür tanrısal enkernasona da inaniyorlardı. Yahudi din adamlarının büyük bir kısmı [[Sabetay Sevi]]’ye karşı çıkmıştır.

===Sabetaycılık’ın esasları===
Sabatay Sevi’nin on sekiz emri bunlardir :
* Tek ve eşsiz olan ve onun dışında hiçbir benzeri mevcut olmayan yaratıcıya olan imanı korumaya itina göster.
* Gerçek mesih olan mesih’ine inan; şanını artıran david’in soyundan gelen senyörümüz, * Kralımız Sabetay Sevi haricinde hiçbir kurtarıcı yoktur.
* Ne tanrının ne de mesih’in adına sahte yemin etme, zira senyörün adı ondan alınmıştır ve bu kutsal varlığa saygısızlık edilmez.
* Tanrının ve mesih’in adı geçtiği zaman saygı duyulur. Hemcinsine göre üstün olan doğası nedeniyle her kim olursa olsun ona saygı göstermelidir.
* Mesih’in sırrını anlatmak ve incelemek için toplantıdan toplantıya koşuşturulmalıdır.
* Onlardan ne kadar nefret ederse etsinler başka ulusların mensuplarını öldürmek için bile olsa kendi aralarında katil olamaz.
* 16 [[Kislev]] günü herkes bir araya gelir ve herkes mesih’le ilgili başkalarından duyduğunu ve mesih’e olan inancın gizemi hakkında ne anladıysa yanındakilerine anlatır.
* [[Zina]] onlar arasında hüküm süremez. beriya kuralı mevcut olsa bile, buna rağmen hırsızlar yüzünden tedbir almak gerekir.
* Yalan şahitlik yapılmaz, mümin olmasalar bile hem cinsine yalan söylenmez ve birbirini ele vermek olmaz.
* [[Türban]] inancı taşıyan birini, inandığı bir yer bile olsa, zorla bir yere sokulmaya izin verilmez, zira [[üstat mücadeleciler]] gurubuna ait bir kimse eksiksiz bir kalp haliyle ve istençli bir ruhla hiçbir şekilde zorlamadan kendiliğinden oraya girer.
* Aralarında kıskançlık yoktur ve kendilerine ait olmayan şeyleri açgözlülük ve hırsla istemezler.
* Kislev ayının 16’sındaki bayram büyük sevinçle kutlanır.
* Kişiler birbirine karşı iyiliksever ve merhametli olmalıdır ve hemcinsinin istenci için kendi istenci gibi çaba sarf etmelidir.
* Her gün gizlice [[mezamir]] okunmalıdır.
* Her [[ayın doğuşu]] izlenmelidir ve ayın çehresini güneşle karşı karşıya gelmek üzere çevirmesi ve ay ile güneşin yüz yüze bakmaları için dua edilmelidir.
* Türklerin gözlerini örterek gizleme adetlerine, [[ramazan]] orucu tutmak için, ve keza kurban kesmek için sıkışmadıklarına dikkat edilmelidir. Gözün gördüğü her şey kusursuz olarak yerine getirilmelidir.
* Onlarla evlilik sözleşmesi yapılmamalıdır.
* Oğulların [[sünnet]]ine itina gösterilmelidir ve bunu aziz halkın utancını kaldırmak için yapmalıdır. (Alaettin Gövsa, Sabatay Sevi, S.59-61)

==Sabetaycılık Hakkında Çeşitli İddialar==
Sabetayizm konusundaki çeşitli iddialar aşağıda yer almaktadır.
* Ülkenin rantlarının arslan payını gizli dayanışma ile paylaşma
* Gizli dayanışma yöntemi ile politika ve sivil toplum örgütleri seçimlerine etki yapma
* Gizli kimlik ile seçmeni aldatma
* Siyaset, yargı, eğitim, basın, ticaret, istihbarat gibi alanlarda üst düzey yönetimleri elinde bulundurma
* Ehil ve lâyık olmadıkları halde köşebaşlarına, önemli mevkilere hep kendilerinden olanları atama
* Medyada tekel ve kartel kurma
* Basın yoluyla toplumun ahlak değerlerini değiştirmeye çalışma (Benzeme, Benzet)
* Zâhiren Müslüman görünmelerine rağmen agresif (saldırgan) şekilde İslâm dinine ve dindar Müslümanlara düşmanlık etme
* Devlet arşivlerindeki Sabataycılarla ilgili bilgi, belge ve dosyaların sinsice imha ve yok etme. (Gershom Scholem Sabatay Sevi ile ilgili kitabında böyle yazıyor.)
* Laiklik, kıyafet devrimi, saltanatın ve hilafetin kaldırılması Sabetaycılar’ın büyük planının bir parçası mı?
* Dergah + Loca + Sinagog = İktidar
* Topluluk çıkarını, ülke çıkarı üstünde tutmak
* Tüm partilerin üst düzey yönetimini ele geçirerek çok partili sistemi işlemez hale getirme
* Müslüman görünüp hem de din ve dindarlara düşmanlık etme
* Biz bu tekeli sokakta bulmadık, kaptırmayız
* İslâm dininde reform yapılmasını istemek
Sabetaycılar çoğu zaman bu iddialara cevap vermemişlerdir ve gizli kalmışlardır bu yüzden bu iddialar gün geçtikçe toplum arasında yayılmaktadır.

===Neden hala saklanıyorlar?===
* Sabetaycılar, 1666′dan sonra asirlarca Osmanli ve Cumhuriyet dönemlerinde -çogu zaman gizleseler ve içe kapansalar da- kendi inanç ve geleneklerini serbestçe yaşamışlardır. Gerek Osmanli devleti, gerekse Cumhuriyet döneminde hiç bir takibata uğramamışlardır. Bütün bunlara rağmen kendilerini neden sakladıkları hâlâ bilinmiyor.